Recent
Vandaag
29 March 2024

“Zeg eens iets in het Russisch!!”

“Hoe kom je dáár nou bij?!” is meestal de eerste reactie van mensen wanneer ik vertel dat ik Russisch studeer. Of: “Waarom Russisch?” – bij voorkeur met een vies gezicht en een afkeurende ondertoon uitgesproken. Altijd gevolgd door iets over Poetin. “Nou, dan kun je straks mooi tolken als Poetin ons wil annexeren,” of een meer algemeen “Ach, tja, die Poetin hè…” De toon van het Poetincommentaar kan behoorlijk variëren. De joviale ooms en oude kennissen zullen er een grapje over maken, oudere mensen trekken er een bezorgd gezicht bij en vooral jonge mannen spreken met een zekere mate van ontzag over de Russische president.

Vaak ook doen mensen niet eens moeite om een zin te formuleren en beperken ze zich tot een enkel “Wáárom?” Wanneer ik – gehard door vele reacties – glimlach en niet meteen antwoord, verzinnen ze alvast verklaringen voor mijn dwaling:
“Heb je Russische familie?”
“Dan ben je zeker al je hele leven geobsedeerd door Rusland?”
“Ben je communist?”
En als ik op dat alles ontkennend reageer, komen ze weer terug op hun oorspronkelijke vraag. “Oh. Maar waarom ga je dan Russisch studeren?”
Ik heb het altijd al een vreemde (en moeilijke, maar daar kom ik later op terug) vraag gevonden. Dat “Russisch” geen alledaags antwoord is op de o zo alledaagse studiekeuzevraag begrijp ik, maar een student technische natuurkunde vraag je toch ook niet waarom? Ik ken zelfs mensen die standaard reageren dat ze rechten studeren, gewoon omdat ze geen zin hebben om telkens weer hetzelfde gesprek te moeten voeren. Rechtenstudenten hoeven immers nooit verantwoording af te leggen.
“Wat studeer jij?”
“Rechten.”
“Oh. Nog een biertje?”
En dat terwijl rechten in mijn ogen veel vager is dan Russisch.

Dan zijn er ook nog mensen die, vaak in tweede instantie, heel enthousiast reageren. “ZEG EENS IETS IN HET RUSSISCH!!” Nee. Gewoon nee.
(Waarom nee? Omdat ik geen buikspreekpop ben. En omdat willekeurige dingen in een andere taal zeggen gewoon raar is. Iets in het Nederlands zeggen en dan vragen het naar het Russisch te vertalen is overigens al een stuk minder erg.)

Weer een volgende groep mensen reageert met ontzag. “Kind, wat doe je jezelf aan?” of “Dat zou ik echt niet kunnen hoor, met dat gekke alfabet.” Bedankt, maar dat alfabet is wel het minste waar je je druk om hoeft te maken als je Russisch gaat leren. Je hebt het binnen een dag onder de knie. Het zijn de naamvallen, accentverschuivingen en de vele, vele uitzonderingen die de taal lastig maken. En het echte afzien begint pas wanneer je de wondere wereld van het Russische telwoord betreedt en de werkwoorden van beweging om de hoek komen kijken. Maar daar zal ik jullie niet mee vervelen.

Wat ook niet zelden voorkomt is dat mensen direct een politieke discussie met me willen aangaan. Dat is op zich natuurlijk niet zo verwonderlijk, maar wel vermoeiend als het een paar keer per week gebeurt – en helemaal als het mensen zijn die stiekem niets van Rusland weten. En oh, voor ik het vergeet, Russisch studeren staat niet gelijk aan Kremlinfan zijn en Sovjetposters boven je bed hangen. Niet per definitie tenminste.

Het vervelende van dit alles is dat iedereen die je ontmoet vraagt wat je studeert, en dat je hetzelfde gesprek dus keer op keer moet voeren. Daarom is het juist wel leuk wanneer mensen op een bijzondere manier reageren. Zo was er iemand die, toen ik vertelde dat ik Russisch ben gaan doen, direct antwoordde: “Waarom geen Chinees?” Eh, tja. Geen idee. Een ander kwam met: “Wil je bij de geheime dienst?” Wat ik dan wel weer vaker hoor, is de enigszins aarzelend gestelde vraag: “Leer je dan ook de taal?” Wat denk je zelf?

Officieel heet de studie Russische Studies, wat ik uit luiheid altijd verkort tot Russisch, maar wat inhoudt dat we naast de taal ook de geschiedenis, literatuur, politiek en economie van het land bestuderen. We kunnen ons specialiseren in de taal/literatuurkant of de politiek/economie/geschiedenis-kant en mogen ons op basis daarvan uiteindelijk Slavist of Ruslandkundige noemen. Wat je daarmee kunt? Teveel om op te noemen, maar je bent in ieder geval een van de zeer weinigen in Nederland met een gedegen kennis van de Russische taal en cultuur. Kennis waar in de huidige wereld veel vraag naar is.
Door een beschamend foute inschatting studeer ik overigens ook geschiedenis, maar daar praat ik liever niet over.

Dan nu de apotheose, het langverwachte antwoord op de vraag waarom ik Russisch studeer. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik het niet precies weet. Ik ben eigenlijk nooit bijzonder geïnteresseerd geweest in Rusland en had nog nooit iets van de grote Russische schrijvers gelezen. De enige Russische woorden in mijn vocabulaire kende ik van Age of Empires III. Als je op mijn zestiende tegen me had gezegd dat ik Russisch zou gaan doen, had ik je waarschijnlijk hard uitgelachen.
Ik denk dat het er uiteindelijk op neerkomt dat ik geschiedenis gewoon vond tegenvallen en eens iets wilde leren waar ik nog helemaal niets vanaf wist. Dat had ook Chinees of Arabisch kunnen zijn, maar op de een of andere manier trok Russisch me toch meer. Misschien vanwege de rijke cultuur en geschiedenis, misschien vanwege de actualiteit of het mysterieuze van het land. Ik ben in ieder geval blij dat ik Russisch gekozen heb, er is een wereld voor me opengegaan. Maar daarover later meer.

Ontvang blogski's via mail